Epoka oświecenia nie przypadkiem nazywa się wiekiem rozumu, a za razem stuleciem filozofów. Myśli filozofów wpłynęły znacznie na całość życia intelektualnego, artystycznego, a nawet politycznego w społeczeństwie. Myśli oświecenia kształtowały się znacznie na fundamentach wielkiej ideologii siedemnastego wieku, racjonalizmowi, empiryzmowi.
Nie możemy zapomnieć również o wielkim wpływie niektórych przedstawicieli nauk ścisłych takich jak na przykład Newton, natomiast dla literatury ogromny wpływ mieli Descartes, Locke’a. Najważniejszą kategorią filozofii oświeceniowej było pojęcie rozumu. Rozum jest podstawowym narzędziem naszego życia, dzięki niemu poznajemy świat, człowieka, co umożliwia nam przeprowadzenie krytyki wiedzy, uważano go za niezbędny warunek oswobodzenia ludzkości spod władz przesądów, licznych autorytetów, wszelkich wyobrażeń religijnych, oraz dawnych obyczajów.
W owym procesie miała być uwalniania znacznie edukacja, oraz wychowanie, całość miała przynieść Wielka encyklopedia francuska, która propagowała oprócz obecności Boga, przedstawicieli religii naturalną. Krytyka religii wynikała z prowadzenia do upowszechniania postaw libertyńskich, nawet miejscami do ateizmu. Sprawy moralne miały być także prowadzone przez jednostkę, a nie jak dotychczas przez religię wzorcową, nakazy i zakazy. Generalnie kształtowała się nieufność do religii, przede wszystkim do katolicyzmu na Zachodzie. Hasłami dominującymi w danej epoce były racjonalizm, empiryzm, libertynizm, wolterianizm, ateizm, oraz deizm. Racjonalizm jest to przekonanie o znacznej roli rozumu jako instrumentu poznania świata, człowieka, samego siebie. Uważano, że dzięki rozumowi można, czyli nauce jest możliwe obiektywne spojrzenie na świat.
Empiryzm jest to kierunek filozoficzny, który został zapoczątkowany przez Franciszka Bacona, który zakładał iż zawsze prawdziwe poznanie, a za razem wiedza mają znaczenie użytkowe, które oparte jest na doświadczeniu, co nie negowało znacznie rozumu, lecz jedynie nakazywało ścisłe go powiązanie z nabytym doświadczeniem. Libertynizm ukształtował się we Francji, był to laicki ruch umysłowy, który był skierowany przeciw tradycji, obyczajów, ideałów życiowych. Wolterianizm jest to pogląd wpisany w dzieło Woltera, czołowego pisarza, filozofa, oraz historyk oświecenia, który wywarł ogromny wpływ na współczesnych. Polegał on na krytyce, kwestionował autorytety, popierał tolerancję, angażował się w spory polityczne. Ateizm jest negacja Boga, a także sposobu życia bez odnoszenia się do wierzeń religijnych. Deizm jest to pogląd według którego Bóg stworzył Wszechświat, jest najważniejszy, nie ingeruje odtąd w losy świata, gdzie pozostawia go własnemu biegowi, pod jego wpływem znajdowała się większość filozofów epoki oświecenia.
